Schip Coby loste 280 ton tarwe met giftig gas in Utrecht

De tarwe was in eerste instantie uit de Coby in een silo opgeslagen en is later overgeslagen in een duwbak. Die duwbak ligt nog aan de ketting op de Lage Weide in Utrecht. In de lading van de Coby zijn extreem hoge waarde van de stof fosfine gemeten, een uiterst giftig middel om ongedierte te bestrijden. Ook in de lading die is gelost, is fosfine gemeten.

De Coby was met 1117 ton tarwe op weg van Oss naar Utrecht. Bij het lossen sloeg een apparaat alarm, het apparaat mat een veel te hoge waarde van het ongedierte-bestrijdingsmiddel fosfine. Op dat moment was al zo'n kwart van de lading van boord gehaald. Na de ontdekking van het gif werd het lossen van het graan gestaakt. Daardoor lag het schip al die tijd scheef in de haven. Afgelopen maandag is de tarwe aan boord van de Coby verplaatst, zodat het schip weer recht ligt. De 280 ton tarwe die eerder van boord was gehaald is daarbij niet teruggestort.

Op dinsdag voer de Coby samen met de Semper Spera uit Utrecht weg. De bedoeling was dat de tarwe op een slibopslag van Rijkswaterstaat ontgast zou worden. Maar de provincie Flevoland stak daar een stokje voor en verleende geen toestemming. De tocht van Utrecht was onder begeleiding van Rijkswaterstaat, voor de veiligheid. In het konvooi van schepen ontbrak de duwbak met de 280 ton tarwe die in Utrecht gelost was.

Van fosfine is bekend dat het op termijn vervliegt. Directeur Joost Belt van De Heus benadrukt dat er met de tarwe zelf niets mis is, het gif wordt niet in het graan opgenomen. Ook de provincie benadrukt dat het gif vanzelf uit de tarwe verdwijnt. "In de loop van de tijd neemt de concentratie fosfine vanzelf af. Dit is dagelijks gemeten en bleek inderdaad zo te zijn", meldt woordvoerder Karin Alberts namens de provincie Utrecht. "De tarwe uit de silo is, volgens het plan, vervolgens overgeplaatst naar een duwbak. Vrijdag zal opnieuw gemeten worden in de duwbak. De verwachting is dat deze meting uitwijst dat het graan weer veilig gebruikt kan worden."

De provincie Utrecht is het bevoegd gezag als het gaat om de De Heus op de Lage Weide. De Utrechtse provincie heeft er geen moeite mee dat het gif uit de duwbak midden op een industrieterrein vervliegt. Alberts: "Het gaat om het volgen van wet- en regelgeving en voor elke situatie op basis daarvan beslissingen nemen." De provincie Flevoland op haar beurt wilde hetzelfde proces niet hebben op een onbewoond eiland van Rijkswaterstaat midden in het Ketelmeer. Zij gaven geen vergunning voor het ontgassen op IJsseloog.

Op de vraag waarom de Coby en de andere twee schepen naar het Ketelmeer moeten varen om van het gif af te komen, terwijl de duwbak met 280 ton tarwe gewoon op de Lage Weide kan blijven liggen om te ontgassen heeft de provincie geen antwoord: "Ja dat is dan weer een vraag waar ik niet meteen een antwoord op heb", zegt woordvoerder Alberts. "Het is niet mijn portefeuille. Het is in ieder geval een verhaal dat niemand aan zag komen."

Mireille Sennef, communicatieadviseur van de omgevingsdienst RUD Utrecht, weet niet waarom de schepen op andere plekken niet welkom zijn. Maar de duwbak met tarwe mag wel op de Lage Weide blijven liggen, volgens de RUD: "Een deel van de lading van de Coby mocht bij De Heus blijven omdat het niet meer terug kon naar het schip en het bedrijf een plan van aanpak heeft gemaakt dat voldoet aan wet- en regelgeving." Dat kan zonder problemen voor de omgeving, volgens Sennef: "De situatie met de tarwe in de duwbak bij het bedrijf, levert dan ook geen risico's op voor de omgeving." De drie schepen liggen nu voor anker bij Lelystad, een oplossing waar ze kunnen ontgassen is er vooralsnog niet. De duwbak in Utrecht wordt niet verplaatst en ontgast zich zelf.