Klantenstop bij makelaar in Utrecht: 'Gekte op woningmarkt stopt pas als er fors bijgebouwd wordt'

PROVINCIE UTRECHT - De gekte op de woningmarkt is zo groot dat sommige makelaars in Utrecht voorlopig geen nieuwe klanten aannemen. "Als ik zestien mensen help die naar één woning willen kijken, moet ik er dan nog zeventien van maken? Achttien?"
Marcel Arendsen, Brecheisen Makelaars in Utrecht.
Marcel Arendsen, Brecheisen Makelaars in Utrecht. © RTV Utrecht
Dat zegt directeur Marcel Arendsen van Brecheisen Makelaars in Utrecht en omstreken. Arendsen heeft in zijn 25 jaar als makelaar nog niet eerder zo'n extreme situatie op de woningmarkt meegemaakt. "Normaal hebben onze makelaars zo'n acht afspraken per dag, maar dat loopt nu op naar zestig per makelaar per dag. Zo'n pand heeft 120 mensen die dat willen zien."

Aanbod opgedroogd

Volgens Arendsen is het aanbod aan koopwoningen compleet opgedroogd en hoeven veel mensen het niet eens meer te proberen. "Vorig kwartaal hadden we 637 huizen te koop voor zo'n zeventigduizend mensen die een woning willen kopen. De prijzen stijgen hard dus voor veel mensen zakt de betaalbaarheid weg. Ongeveer 20 procent kan het wel betalen, en die mensen noemen schrikbarende bedragen die je niet eens uit kunt rekenen. Die hebben heel veel eigen geld."
Vanmorgen maakte het CBS nieuwe Kadastercijfers bekend over de huizenmarkt. Nog nooit was de prijs die voor bestaande koopwoningen wordt betaald zo hoog. Vorig jaar veranderde een gemiddeld huis in de provincie Utrecht voor gemiddeld zo'n 405.000 euro van eigenaar, bijna 35.000 euro meer dan een jaar eerder. De afgelopen vijf jaar steeg dat bedrag met meer dan 120.000 euro.
Dat er een groot woningtekort is, beaamt woordvoerder Hans André de la Porte van Vereniging Eigen Huis in Amersfoort. "Veel mensen die nu duur huren komen ook op de markt. En de rente is nu erg laag, dus als je het laat uitrekenen door een hypotheekadviseur dan krijg je wel zin om een huis te kopen."
Maar dan komt de teleurstelling, waarschuwt De la Porte. "Dan raak je in het gevecht met een heleboel andere kopers en moet je jezelf met ellebogen naar binnen werken om te kunnen kijken, en een bod uit te kunnen brengen. Er kan er maar één de koper zijn, en dat gaat helaas tegen steeds hogere prijzen."
Vereniging Eigen Huis maakt zich zorgen over de hoge prijzen en vreest dat woningzoekenden steeds vaker achter het net zullen vissen. De la Porte ziet voor de makelaars een belangrijke rol weggelegd. "De makelaar heeft de macht van de informatie, die weet veel eerder dan jij welk huis op de markt komt. Het zou goed zijn als alle makelaars daar rekenschap over afleggen en zich realiseren dat het over meer gaat dan geld, dat het gaat over de behoefte aan een dak boven je hoofd."
Volgens De la Porte is de match echter vaak al gemaakt voor een huis op websites als Funda verschijnt, zodat twee makelaars, de kopende en de verkopende, courtage in rekening kunnen brengen. "Als koper heb je helemaal geen beeld of je bod acceptabel is, en als het je lukt om het huis te kopen of je dan veel te veel hebt geboden. Dat is een ondoorzichtige en erg onwenselijke situatie."

Troebele situatie

De la Porte wijst op een systeem waarbij in alle openheid online geboden kan worden. "Dat is er wel, maar daar moeten ze dan wel vrijwillig aan meewerken en veel makelaars doen dat niet. Dan krijg je die troebele situatie van telefoontjes, schriftelijke biedingen, briefjes in een envelop voor vrijdag bij de makelaar inleveren... Je hebt geen idee of je kans maakt of kansloos bent."
Makelaar Arendsen zegt dat hij het jammer vindt dat hij veel mensen niet kan helpen, maar wat er niet is kun je ook niet verkopen. Pas als hij een klant heeft 'geplaatst' neemt hij weer een nieuwe aan, om kwaliteit en onafhankelijkheid te kunnen blijven bieden. "Wat doe je anders met mensen die een huis niet kunnen kopen maar ons wel een zoekopdracht geven?" zegt hij. "Hoe gaan we dat in godsnaam dichtlopen als we al zestien mensen hebben voor één zo'n woning? Moet je er dan zeventien van maken, achttien? Dus ja, wij hebben er een stop op gezet."
Waar het heen gaat, kan Arendsen niet voorspellen. "Het aanbod wordt alleen maar minder. Een gemiddeld makelaarskantoor heeft nauwelijks iets te koop. Ons eigen hoofdkantoor heeft nu vier tot zeven woningen. Het rouleert heel snel, waardoor we toch de omzet halen die we nodig hebben. Maar uiteindelijk blijven alleen de mensen met heel veel geld over, waardoor er nog meer betaald gaat worden. Hoe ga je dat stoppen?"
Gekte, noemt Arendsen het, en die zal pas stoppen als er fors bijgebouwd wordt. "De doorstroming moet weer op gang komen. Niet alleen de starter moet een huis kunnen kopen. Kopers in het wat duurdere segment laten ook een woning achter, en daarmee breng je een treintje van zes of zeven verhuisbewegingen op gang, uiteindelijk dus ook voor een starter. Maar op dit moment wil zelfs iemand die een huis van een miljoen verkoopt nog die 10 procent erbovenop hebben."
UNieuws over de hoge huizenprijzen in de provincie Utrecht
Ook Vereniging Eigen Huis verwacht dat de prijzen blijven stijgen zolang er geen huizen bij komen, maar waarschijnlijk niet zoveel meer. "Er komt een grens aan het bedrag dat banken willen uitlenen", redeneert woordvoerder De la Porte. "Dan moet je het hebben van geld dat je zelf meebrengt, of dat je van familie kunt krijgen of lenen. Mogelijk zal de de stijging volgend jaar afvlakken, maar ook dat kan nog wel een paar jaar duren."
In de RTV Utrecht-podcast Muurvast duiken we in de woningmarkt. Wil je afleveringen terugluisteren? Dat kan hier, hier, hier en hier.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.